Nu instappen of toch nog maar even wachten?

door Jan de Vries | mrt 19, 2017 | Research

Stelt u zich voor dat u geen belegger bent en u heeft een mooi bedrag bij elkaar gespaard. De spaarrente is alleen maar gezakt en u vindt het tijd om te gaan beleggen. Na lang zoeken heeft u een goed beleggingsadvieskantoor gevonden en die adviseert u alles in één keer te gaan beleggen. ‘Hmm, vraagt u zich af. Is het niet slimmer om gespreid uw beleggingen aan te kopen?’

Bovengenoemd scenario is een veelvoorkomend vraag die nieuwe beleggers zich terecht stellen. Daarom gaan we in dit artikel proberen deze vraag te beantwoorden. Maar laten we beginnen met de conclusie:

De historie en de theorie ondersteunen dat direct aankopen het beste scenario oplevert.

Gemiddeld heeft de strategie van direct aankopen een beter resultaat opgeleverd dan strategieën die gebaseerd zijn op het gefaseerd aankopen. Dit geldt voor alle markten. Deze conclusie komt overeen met de financiële theorie die stelt dat koersen van aandelen gemiddeld gezien stijgen.

Een systematische aankoopmethodiek levert enige bescherming voor spijtoptanten

Het systematisch aankopen van een beleggingsportefeuille kan worden beschouwd als een risico verlagende strategie. Met name als er een flinke koersdaling plaatsvindt is er een realistische kans dat de belegger die in één keer is ingestapt spijt krijgt van die keuze. Door systematisch in te stappen is er een kleinere kans op spijt. De prijs die een belegger hiervoor betaald (de zogenaamde ‘trade-off’) is dat bij de meeste scenario’s de belegger een lager rendement zal realiseren.

Een systematische aankoopmethodiek levert tijdelijk een ‘verkeerde’ assetmix op

Bij alle strategieën beschikt de belegger uiteindelijk over de gewenste assetmix. Het grote verschil tussen direct aankopen en gefaseerd aankopen is echter dat de belegger tijdelijk afwijkt van zijn optimale asset allocatie . Dit kan aanzienlijke implicaties hebben voor de beleggingsportefeuille. Als een belegger hiervoor kiest, adviseren wij deze periode zo kort mogelijk te houden.

Een recent onderzoek door het fondsenhuis Vanguard toont aan dat direct instappen de allerbeste strategie is. Vanguard onderzocht drie markten, de V.S. over de periode 1926 tot en met 2015, Groot-Brittannië over de periode 1976 tot en met 2015 en Australië over de periode 1984 tot en met 2015.

Vanguard ging uit van een portefeuille die is ingericht met 60% aandelen en 40% obligaties. Voor elke regio vond Vanguard dat in 67% van alle scenario’s direct instappen het beste resultaat opleverde. Gemiddeld leverde direct instappen in de V.S. 2,39% meer rendement op in de V.S. tot 1,45% in Australië.

Dat is op zich geen schokkende conclusie. Aandelen en obligaties realiseren gemiddeld een hoger rendement dan liquiditeiten. We noemen dit met een duur woord een positieve risicopremie. Beleggers worden gecompenseerd met een hoger rendement ter compensatie van het hogere risico. Door direct in te stappen is er sprake van een langere periode waarbij het vermogen aan deze risico’s worden blootgesteld.

Een andere interessant inzicht is de lengte die de belegger gebruikt om in te stappen. Stel dat de belegger hier 36 maanden voor uittrekt. In 92% levert direct aankopen een beter resultaat op. Voor een aankoopperiode van zes maanden levert direct aankopen in 64% van alle gevallen een beter resultaat op.

De grafiek toont aan dat beleggers die direct instappen een grotere kans op succes hebben dan systematisch aankopen. Dit ongeacht het geselecteerde risicoprofiel.

Dus de data onderbouwt dat direct instappen de beste strategie is. Dat betekent dat beleggers die systematisch instappen meer belang hechten aan de kans dat het slechte scenario uitkomt.
Het slechte scenario betekent dus dat na het instappen de koersen flink dalen en het vermogen dat net is ingezet sterk in waarde daalt. Het systematisch aankopen verlaagt in dit geval de kans op spijt.

De centrale vraag is nu wat de kosten  zijn van dit gedrag? Om deze vraag te kunnen beantwoorden heeft Vanguard het 12-maands rendement van hun beleggingsfondsen gemeten en gerangschikt van hoog naar laag. Vervolgens zijn de prestaties in percentielen geplaatst.
Vervolgens heeft Vanguard voor elk percentiel het gemiddelde rendement berekent dat gerealiseerd zou zijn met direct instappen en systematisch instappen.

De grafiek toont de bevindingen en geeft inzicht in de kosten.

Wat we zien is dat bij de eerste twee percentielen van alle markten beleggers gebaat zouden zijn bij een systematisch instapstrategie. Bij percentiel drie zien we de omslag. Bij percentiel vier tot en met tien zien we dat direct instappen veruit tot het beste resultaat heeft geleid.

Gemiddeld bedragen de kosten voor de V.S. 8,3%, voor de U.K. 7,70% en voor Australië 7,8%.  Deze kosten vinden we aanzienlijk. Dat betekent dat de prijs om spijt te vermijden behoorlijk groot is.

Daarbij loopt de belegger het risico dat er wordt afgezien van het systematisch instappen. Het vergt moed om bij sterk dalende koersen toch in te stappen. Het hoeft geen betoog dat het afzien hiervan de kosten behoorlijk verhoogd.

Elk beleggingsplan resulteert uiteindelijk in een gewenste assetmix dat nodig is om de beleggingsdoelstellingen te realiseren. Het is belangrijk voor een belegger om zich te realiseren dat bij een systematisch instapmethodiek er tijdelijk sprake is van een te voorzichtige assetmix.

Naast het feit dat er een grote kans is dat deze strategie minder oplevert is het grootste risico dat de belegger niet in staat is om consequent de volgende aankopen te doen. Er zijn talloze redenen te verzinnen maar de belangrijkste is angst en spijt. Op het moment dat koersen lager staan is het erg lastig om toch die geplande aankoop te doen.